Điểm nổi bật trong năm 2013 là tình hình kinh tế - xã hội trong tỉnh có bước phát triển, đời sống nhân dân được nâng lên; công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội được quan tâm, chỉ đạo kỳ quyết, tình hình an ninh trật tự trên địa bàn tỉnh tiếp tục ổn định và được giữ vững. Các cấp, các ngành đã huy động được sức mạnh tổng hợp, tạo sự đồng thuận trong nhân dân; sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng Công an với các ngành, các cấp trong đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội; tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân yên tâm lao động sản xuất, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội luôn được các cấp ủy đảng, chính quyền quan tâm, chỉ đạo sâu sát. Hầu hết các vụ phạm pháp hình sự đầu được phát hiện, điều tra, xử lý kịp thời. Trong năm 2013, các cơ quan chứng năng tỉnh Cà Mau đã phát hiện và xử lý 634 vụ phạm pháp hình sự, liên quan 823 đối tượng (tăng 52 vụ so với cùng kỳ năm 2012); phát hiện và xử lý 182 vụ, với 286 đối tượng vi phạm về ma túy, thu giữ trên 43 gram heroin, trên 2,9 kg cần sa; phát hiện và xử lý 141 vụ, với 150 đối tượng tội phạm vi phạm về kinh tế, tăng 43 vụ (tăng 35 đối tượng so với cùng kỳ); phát hiện và xử lý 173 cơ sở sản xuất kinh doanh vi phạm pháp luật về môi trường, phạt hành chính với số tiền gần 600 triệu đồng… Tỷ lệ điều tra, khám phá các loại án đạt 88,33% (riêng tội phạm rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng tỷ lệ điều tra, khám phá đạt 95,45%).

Tuy nhiên, tình hình tội phạm và tệ nạn xã hội từng lúc, từng nơi còn diễn biến phức tạp; công tác tuyền truyền, phổ biến pháp luật về phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội chưa nhiều, chưa sâu; công tác vận động toàn dân tham gia phòng, chống tội phạm và bài trừ tệ nạn xã hội chưa linh hoạt, sáng tạo về hình thức, biện pháp chưa sát với tình hình thực tế ở từng địa bàn, từng đối tượng; công tác kiểm tra, đôn đốc chưa thường xuyên và kịp thời… Trong đó đáng chú ý là các tranh chấp, khiếu kiện trong nhân dân có nơi có lúc còn diễn ra gay gắt; các hành vi vi phạm về kinh tế (nhất là tham nhũng, lãng phí), gây rối mất an ninh trật tự, tội phạm và tệ nạn ma túy, cờ bạc, số đề, mại dâm; các hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông, tai nạn giao thông xảy ra tuy có giảm nhưng vẫn còn nhiều. Diễn biến các loại tội phạm vẫn còn hết sức phức tạp và có xu hướng gia tăng, nhất là các tội phạm như: giết người (tăng 58,82% so cùng kỳ), hiếp dâm (tăng 155,55% so cùng kỳ), trộm cắp tài sản (tăng 15,60% so cùng kỳ), chống người thi hành công vụ (tăng 14,29% so cùng kỳ), cố ý gây thương tích (tăng 11,36% so cùng kỳ); lừa đảo chiếm đoạt tài sản (tăng 75% so cùng kỳ); các tội phạm về ma túy (tăng 5,5% về số vụ và tăng 8,87% về đối tượng so cùng kỳ), tội phạm về kinh tế (tăng 38,04% về số vụ và tăng 34,38% về đối tượng so cùng kỳ), vi phạm pháp luật về môi trường (tăng 43,86% so cùng kỳ). Về các loại tệ nạn xã hội…chưa thấy giảm.

Qua các báo cáo tham luận và những kiến nghị, đề xuất của các ngành, địa phương cũng như ý kiến phát biểu chỉ đạo của lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh cho thấy chúng ta đã tích cực và có sự quyết tâm rất cao trong công tác phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; kết quả đạt được là rất đáng trân trọng. Tuy nhiên, diễn biến của tình hình cho thấy tội phạm, tệ nạn xã hội chưa được đẩy lùi; còn biểu hiện rất đa dạng về tính chất, thủ đoạn phạm tội và tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp. Trong công tác chỉ đạo, thực hiện của các ngành, địa phương còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc và cả những hạn chế, yếu kém. Sự lơi lỏng, sơ hở, yếu kém của chúng ta chính là cơ hội để tội phạm và tệ nạn xã hội bùng phát.

Yêu cầu của ổn định và phát triển, ở góc độ an ninh trật tự, đòi hỏi công tác phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc của các cấp, các ngành trong tỉnh phải được quan tâm đặc biệt hơn với sự quyết tâm và được nâng lên ở tầm cao mới.